Vá điểm khuyết chính sách xuất khẩu

Nếu như xuất khẩu qua đường hàng không, doanh nghiệp ám ảnh chuyện "bôi trơn" do trọng lượng hàng hóa thường sai lệch, còn chính sách với xuất khẩu tại chỗ chưa rõ ràng thì doanh nghiệp lại lo bị truy thu thuế.

Nói về bất cập trong xuất khẩu (XK) qua đường hàng không, một chủ doanh nghiệp (DN) ở tỉnh Bình Dương cho biết, đến ngày xuất hàng, tập kết tại sân bay, phía sân bay cân lại trọng lượng của hàng hóa và ra Phiếu cân có sai lệch so với tờ khai XK 3-5%.

Thế nhưng, phía hải quan giám sát sân bay không đồng ý cho hàng qua khu vực giám sát vì lý do Thông tư 38 không cho phép sai lệch, nên yêu cầu khai bổ sung hoặc bị "rớt" hàng… Trong khi việc khai bổ sung trọng lượng thực tế của hàng hóa mất khá nhiều thời gian.

Nhiều DN lo bị truy thu thuế dù xuất khẩu tại chỗ

"Bôi trơn" mới xong?

Trên thực tế, có nhiều DN XK theo đường hàng không rơi vào trường hợp tương tự. Trong khi ngay mỗi cái cân ở phía DN hay phía sân bay đều có thể có sai lệch nhất định, nên khó tránh khỏi trọng lượng hàng hóa của DN trên tờ khai XK có vênh chút ít với Phiếu cân tại sân bay.

Phản ánh mới đây trước lãnh đạo Bộ Tài chính, ông Nguyễn Văn Kỷ, Phó Tổng thư ký Hội Xuất nhập khẩu (XNK) tỉnh Bình Dương, đã lưu ý về vấn đề DN XK theo đường hàng không có nỗi ám ảnh bị vướng vào chuyện trọng lượng hàng hóa XK bị xê dịch dù chỉ trong mức độ cho phép.

"Khi DN xuất hàng xuống sân bay Tân Sơn Nhất thường bị vướng vấn đề trọng lượng sai lệch, khiến DN mỗi lần xuất hàng là phải chực chờ. Nhiều khi xử lý không được, thậm chí DN phải "bôi trơn" thì sự việc mới xong", ông Kỷ nói.

Ở trường hợp khác, một DN nhập khẩu (NK) nguyên liệu để sản xuất XK, sau đó phía đối tác ngoại có chỉ định DN mở tờ khai XK tại chỗ trước khi có thể được hoàn thuế, miễn thuế. Thế nhưng, với Công văn 6830/ TCHQ-TXNK của Tổng cục Hải quan về việc xử lý hoàn thuế (ban hành ngày 21/11/2018) thì gần như truy thu thuế đối với nguyên liệu NK của DN này.

Điều đáng nói, trước đó, DN đã ký hợp đồng và chuẩn bị giao hàng cho đối tác ngoại. Trong khi với quy định mới, DN phải chịu truy thu thuế nhưng lại không thể tăng giá được nữa đối với hàng hóa XK đã ký cùng đối tác.

Rốt cuộc là DN trong nước phải chịu thiệt hại rất lớn. Thực tế, theo ông Kỷ, nhiều DN bị truy thu thuế ít nhất cũng vài chục triệu đồng, cũng có không ít DN bị truy thu thuế đến hàng trăm tỷ đồng.

Được biết, Công văn 6830 nhấn mạnh trường hợp phát hiện hoàn thuế với hàng hóa NK để sản xuất, kinh doanh đã nộp thuế sau đó đưa vào sản xuất hàng XK nhưng không XK sản phẩm ra nước ngoài hoặc không XK sản phẩm vào khu phi thuế quan, thì thu hồi toàn bộ số tiền thuế NK, thuế tự vệ, thuế chống bán phá giá, thuế chống trợ cấp (nếu có) đã hoàn sai quy định, các cục hải quan tỉnh, thành phố báo cáo kết quả về Tổng cục Hải quan (Cục Thuế XNK) trước ngày 15/12/2018.

Lúng túng với XK tại chỗ

Về chính sách thuế liên quan đến XK tại chỗ, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết hiện nay, Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 134 hướng dẫn Luật Thuế XNK. Trong đó, XK tại chỗ là vấn đề rất lớn và liên quan đến các điều khoản của Nghị định, cụ thể là Điều 10, 12, 36 và một số điều khác.

"Có nghĩa là còn vướng ở chỗ bây giờ XK tại chỗ có phải là một hình thức XK để được hưởng miễn thuế XK hay không và được hưởng hoàn thuế XK hay không?", bà Mai nói.

Qua rà soát Luật Quản lý ngoại thương, Luật Thương mại và hai nghị định hướng dẫn hai Luật này cũng như Luật Thuế XNK, trong Luật Thuế XNK có quy định XK tại chỗ thuộc đối tượng chịu thuế XK, NK, tuy nhiên tại Luật Quản lý ngoại thương và Luật Thương mại lại chưa xác định rõ hình thức XNK tại chỗ.

Vì vậy, bà Mai cho rằng đây là vướng mắc, khi trong Nghị định 134 hiện hành chưa hướng dẫn rõ XK tại chỗ là hình thức XK và được miễn thuế đối với nguyên liệu vật tư để sản xuất hàng XK tại chỗ hay không. Nghị định 134 cũng không quy định việc hoàn thuế đối với trường hợp NK tại chỗ để thực hiện việc sản xuất phục vụ cho XK.

Thời gian qua, Bộ Tài chính nhận được nhiều kiến nghị của các DN liên quan vấn đề này. Theo Thứ trưởng Vũ Thị Mai, Luật Thuế XNK và Nghị định 134 có hiệu lực từ 1/9/2016, nếu bây giờ truy thu thuế đối với DN sẽ có rất nhiều vướng mắc.

Do đó, Bộ Tài chính sẽ tập hợp những vướng mắc này để xử lý tổng thể, cũng như báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Thời gian tới, khi sửa đổi Nghị định 134 sẽ quy định rõ vấn đề này.

Hiện nay, lãnh đạo Bộ Tài chính nghiêng theo hướng XK tại chỗ cũng là hình thức XK và cần có hướng dẫn rõ. Việc XNK tại chỗ, theo Nghị định 08 có 3 hình thức: gia công XK, XK vào khu phi thuế quan và hình thức mua bán hàng hóa để sản xuất, XK.

Tuy nhiên, hình thức mua bán hàng hóa để sản xuất hàng XK đã bị một số DN lợi dụng, vì vậy trong chính sách thuế với XK tại chỗ cần tạo điều kiện thuận lợi cho DN nhưng cũng đảm bảo được tính chặt chẽ, không tạo ra kẽ hở khiến thất thoát tiền thuế.

Theo TBKD

---