Nông sản Việt lượng nhiều nhưng giá rẻ

Nhiều loại nông sản VN xuất khẩu chiếm số lượng nhiều nhất thế giới và giá bán cũng ở mức thấp nhất. Ở trong nước, không còn “mùa giải cứu” nông sản nữa vì tình trạng này diễn ra gần như quanh năm ở khắp các tỉnh thành.

Theo Bộ Công thương, dung lượng thị trường hồ tiêu thế giới chỉ khoảng 300.000 - 350.000 tấn/năm nhưng riêng VN có thể cung ứng tới 200.000 tấn, tương ứng 62% thị phần. Với sản lượng này, từ năm 2000, sản lượng hồ tiêu VN đứng đầu thế giới. Năm 2014, giá trị xuất khẩu hồ tiêu vượt 1 tỉ USD, đạt 1,2 tỉ USD với sản lượng 155.000 tấn.

Đến 6 tháng đầu năm 2018 lượng xuất khẩu tới 132.000 tấn - gần bằng cả năm 2014, nhưng giá trị thu về chỉ mới đạt 453 triệu USD. Giá hồ tiêu đã tuột dốc không phanh, hiện tại chỉ còn 3.438 USD/tấn, bằng 1/3 so với đỉnh điểm năm 2015 là 9.577 USD/tấn. Giá tiêu trong nước còn thê thảm hơn, hiện chỉ còn khoảng 55.000 đồng/kg so với mức đỉnh điểm 200.000 đồng/kg. Làm vua sản lượng nhưng giá tiêu xuất khẩu VN ngày càng rẻ và đang thuộc nhóm rẻ nhất thế giới khi thấp hơn nhiều nước khoảng 500 USD/tấn.

Nếu ngành tiêu làm vua tới 18 năm thì ngành điều cũng sắp tròn con số 13. Nhưng hiện nay, các doanh nghiệp trong ngành này đang cần hỗ trợ vay tới 800 triệu USD để nhập khẩu nguyên liệu. Nguyên nhân của tình trạng này do số lượng doanh nghiệp tăng mạnh trong khi nguyên liệu trong nước ít, phải tăng nhập khẩu điều thô giá cao để phục vụ sản xuất. Áp lực xoay vòng vốn khiến các doanh nghiệp tranh mua tranh bán, phá giá lẫn nhau, kết quả hàng loạt doanh nghiệp thua lỗ phải đóng cửa. Tai hại nhất của việc này kéo giá điều xuất khẩu giảm mạnh. Hiện chỉ còn 9.068 USD/tấn, mức thấp nhất kể từ tháng 1.2017, giảm đến 11,6% so với cùng kỳ năm trước. Tình trạng này cũng giống như đối với cá tra.

Khi mới xuất khẩu, giá cá tra VN vào Mỹ hơn 4 USD/kg. Hơn chục năm trước, các doanh nghiệp trong ngành bán phá giá lẫn nhau, đến bây giờ giá cá tra vào Mỹ vẫn còn thấp hơn mức cũ. Cộng với phải đối mặt với hàng loạt rào cản kỹ thuật, thuế quan… ở cả Mỹ và châu Âu, con cá tra VN phải tìm đường sang Trung Quốc.

Mới đây Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản VN (VASEP) thông tin Mỹ nhập khẩu cá tra, basa từ Trung Quốc với mức giá tới 6,77 USD/kg trong khi giá nhập khẩu từ VN chỉ khoảng 3,42 USD/kg. Tương quan trên đặt nghi vấn, liệu Trung Quốc có nhập cá tra VN với giá rẻ rồi xuất khẩu qua Mỹ kiếm chênh lệch?

Theo Thanh Niên

---